Έθιμα Γάμου
Κάποτε υπήρχαν τα προξενιά
Αν η νύφη δεν ήθελε τον γαμπρό, έπαιρναν μια τρίχα της και πριν την δώσουν στο γαμπρό έλεγαν ευχές.
Αν ο γαμπρός δεν ήθελε τη νύφη του έδιναν να φάει χυλόπιτα σταυρωμένη από ευχές για γάμο.
Αν ένα παλικάρι ήταν ερωτευμένο, τότε άφηνε μια γλάστρα με βασιλικό στο παραθύρι της αγαπημένης του και αν μέσα σε τρεις μέρες η κοπελιά πότιζε τον βασιλικό τότε γάμος θα γινόταν και χαρές μεγάλες....
Γάμος κάποτε γινόταν μόνο τον Ιανουάριο (Γαμηλιώνα κατά τους αρχαίους) γιατί πίστευαν ότι αν γινόταν το μυστήριο άλλο μήνα τα παιδιά που θα γεννιόνταν θα ήταν ασθενικά ή καλλικάντζαροι.
Μήνα Μάιο δεν γίνονταν γάμοι - γιατί ήταν ο μήνας που ζευγάρωναν τα γαϊδούρια.
Στην προετοιμασία του γάμου (γλυκά και προίκα) δεν αναμειγνυόταν ποτέ χήρα...για να μην πάρουν την τύχη της οι μελλόνυμφοι..αλλά ούτε και σε βάφτιση..για να μην πεθάνει το μωρό...για τις ζωντοχήρες δεν βρήκα τίποτε.
Στην προετοιμασία του γάμου (γλυκά και προίκα) έπαιρναν μέρος μεγάλες γυναίκες που είχαν τον άνδρα τους ζωντανό και πρωτοστεφανομένες, και φίλοι του ζευγαριού ....συμβολισμός της χαράς της υγείας και της διάρκειας. Επίσης τα φιλοδωρήματα ήταν αναγκαία για να είναι ο γάμος πλούσιος και εύπορος (να που πήγαν τα λεφτά...αδέλφια).
Όταν λουζόταν ο γαμπρός έσπαζαν μια πίτα ή σε άλλους τόπους αυγά στην κεφαλήν του συμβολίζοντας τη μελλοντική αφθονία αγαθών στο σπιτικό του.
Φορούσε χρυσή ζώνη σαν σύμβολο ότι μετά το γάμο θα γίνει πλούσιος.
Πηγαίνοντας να πάρουν τον παράνυμφο...δηλαδή τον κουμπάρο - δεν γυρνούσαν ποτέ από τον ίδιο δρόμο για να μην εξουδετερωθεί το μυστήριο (μην χαλάσει η κουμπαριά).
Ο γαμπρός στον δρόμο για να πάρει τη νύφη....έτσι γινόταν κάποτε...πατούσε πάνω σε ρόδια, πάνω σε πάπλωμα και τα σκορπούσε μετά...συμβολισμός για πολλά και γερά παιδιά.
Παράλληλα η μητέρα της νύφης πατούσε πάνω σε υνί (τώρα που να το βρεις) συμβολίζοντας τη σιδερένια υγεία των μελλονύμφων...και όχι μόνο.
Πριν αναχωρήσει η νύφη και ο γαμπρός συνήθιζαν να χορεύουν γύρω από μια στάμνα και πίτα. Στο τέλος του χορού έσπαγαν τη στάμνα για να χυθεί το νερό και έσπαγαν την πίτα...υποδηλώνοντας την αφθονία των αγαθών στο σπιτικό τους.
Όταν η νύφη έφευγε από το πατρικό της ...έσερνε τα πόδια της....για να παρασύρει κι άλλες κοπέλες σε γάμο....
Για την βασκανία και το κακό το μάτι της έβαζαν καρφιά μέσα στο στήθος...για να μη ματιαστεί και να σπάσει το μάτι και η βασκανία.
Αν την ώρα του γάμου έβρεχε ..τότε θεωρούταν ότι ο γάμος θα ήταν ευτυχισμένος, συνδέοντας την ευφορία που φέρνει η βροχή.
Αν φυσούσε νοτιάς τότε το πρώτο παιδί θα ήταν κορίτσι.
Κατά την τελετή για να συμβολίσουν τη γλυκύτητα της ζωής τους πρόσφεραν μελί και ζαχαρωτά
Έραναν γαμπρό και νύφη με υλικά που δήλωναν μελλοντική ευμάρεια...κριθάρι-σιτάρι-φρούτα-φασόλια-λουλούδια-αμύγδαλα-νομίσματα-κουφέτα-ρύζι βαμβακόσπορο και ρόδια για να αποκτήσουν πολλά και γερά παιδιά.
Κατά το μυστήριο και την ώρα που έπιναν το κρασί - οι νεόνυμφοι γελούσαν δυνατά για να μεταφερθεί το γέλιο και η χαρά στην έγγαμη ζωή τους
Μετά τον γάμο ..και πριν μπουν οι νεόνυμφοι στο σπίτι πατούν πάνω σε ρόδια, συμβολισμός της τεκνογονίας. Ειδικά η νύφη έσπαγε ένα κλαδί δένδρου και προτού μπει στην νυφική κάμαρα έσπαζε και ένα πήλινο δοχείο. Έσπαζε και μια πίτα και την πετούσε σε ένδειξη της μελλοντικής αφθονίας του ψωμιού....άλειφε και την πόρτα του σπιτιού σε τρία σημεία με μέλι συμβολίζοντας την ευτυχία του έγγαμου βίου.
(τώρα ποιος ήταν αυτός που τα καθάριζε όλα αυτά?)
Οι νεόνυμφοι δεν έπρεπε για μια βδομάδα ν μην κάνουν δουλειές στο σπίτι - να μην βγουν - να μην μιλήσουν σε χήρα - να μην σκάψουν - να μην φυτέψουν...
Μέλια πάνω στο κρεββάτι - και μια βοηθό να φέρνει φαΐ νερό και κρασί ....
Ο παράνυμφος-κουμπάρος την ώρα που έφευγε από το σπίτι του ζευγαριού με ένα μπαλτά-τσεκούρι-εύκαιρο-χτυπούσε το μεσοδόκι (δοκάρι) να κόψει τους πόνους της πρώτης γεννάς...
Σαράντα μέρες έπρεπε να περιμένουν οι νιόπαντροι μέχρι να πάνε σε άλλη τελετή γάμου-
αν πήγαιναν η νύφη έπρεπε να στέκει στην πόρτα της εκκλησίας και όταν βγει η νύφη να την σταυροφιλήσει...
...........Τρέλα τα έθιμα του τόπου...κάθε τόπος και κάτι διαφορετικό -
και άμα ξέρετε κάτι από τον τόπο σας
....πείτε το μας να το γράψουμε ...
Αν η νύφη δεν ήθελε τον γαμπρό, έπαιρναν μια τρίχα της και πριν την δώσουν στο γαμπρό έλεγαν ευχές.
Αν ο γαμπρός δεν ήθελε τη νύφη του έδιναν να φάει χυλόπιτα σταυρωμένη από ευχές για γάμο.
Αν ένα παλικάρι ήταν ερωτευμένο, τότε άφηνε μια γλάστρα με βασιλικό στο παραθύρι της αγαπημένης του και αν μέσα σε τρεις μέρες η κοπελιά πότιζε τον βασιλικό τότε γάμος θα γινόταν και χαρές μεγάλες....
Γάμος κάποτε γινόταν μόνο τον Ιανουάριο (Γαμηλιώνα κατά τους αρχαίους) γιατί πίστευαν ότι αν γινόταν το μυστήριο άλλο μήνα τα παιδιά που θα γεννιόνταν θα ήταν ασθενικά ή καλλικάντζαροι.
Μήνα Μάιο δεν γίνονταν γάμοι - γιατί ήταν ο μήνας που ζευγάρωναν τα γαϊδούρια.
Στην προετοιμασία του γάμου (γλυκά και προίκα) δεν αναμειγνυόταν ποτέ χήρα...για να μην πάρουν την τύχη της οι μελλόνυμφοι..αλλά ούτε και σε βάφτιση..για να μην πεθάνει το μωρό...για τις ζωντοχήρες δεν βρήκα τίποτε.
Στην προετοιμασία του γάμου (γλυκά και προίκα) έπαιρναν μέρος μεγάλες γυναίκες που είχαν τον άνδρα τους ζωντανό και πρωτοστεφανομένες, και φίλοι του ζευγαριού ....συμβολισμός της χαράς της υγείας και της διάρκειας. Επίσης τα φιλοδωρήματα ήταν αναγκαία για να είναι ο γάμος πλούσιος και εύπορος (να που πήγαν τα λεφτά...αδέλφια).
Όταν λουζόταν ο γαμπρός έσπαζαν μια πίτα ή σε άλλους τόπους αυγά στην κεφαλήν του συμβολίζοντας τη μελλοντική αφθονία αγαθών στο σπιτικό του.
Φορούσε χρυσή ζώνη σαν σύμβολο ότι μετά το γάμο θα γίνει πλούσιος.
Πηγαίνοντας να πάρουν τον παράνυμφο...δηλαδή τον κουμπάρο - δεν γυρνούσαν ποτέ από τον ίδιο δρόμο για να μην εξουδετερωθεί το μυστήριο (μην χαλάσει η κουμπαριά).
Ο γαμπρός στον δρόμο για να πάρει τη νύφη....έτσι γινόταν κάποτε...πατούσε πάνω σε ρόδια, πάνω σε πάπλωμα και τα σκορπούσε μετά...συμβολισμός για πολλά και γερά παιδιά.
Παράλληλα η μητέρα της νύφης πατούσε πάνω σε υνί (τώρα που να το βρεις) συμβολίζοντας τη σιδερένια υγεία των μελλονύμφων...και όχι μόνο.
Πριν αναχωρήσει η νύφη και ο γαμπρός συνήθιζαν να χορεύουν γύρω από μια στάμνα και πίτα. Στο τέλος του χορού έσπαγαν τη στάμνα για να χυθεί το νερό και έσπαγαν την πίτα...υποδηλώνοντας την αφθονία των αγαθών στο σπιτικό τους.
Όταν η νύφη έφευγε από το πατρικό της ...έσερνε τα πόδια της....για να παρασύρει κι άλλες κοπέλες σε γάμο....
Για την βασκανία και το κακό το μάτι της έβαζαν καρφιά μέσα στο στήθος...για να μη ματιαστεί και να σπάσει το μάτι και η βασκανία.
Αν την ώρα του γάμου έβρεχε ..τότε θεωρούταν ότι ο γάμος θα ήταν ευτυχισμένος, συνδέοντας την ευφορία που φέρνει η βροχή.
Αν φυσούσε νοτιάς τότε το πρώτο παιδί θα ήταν κορίτσι.
Κατά την τελετή για να συμβολίσουν τη γλυκύτητα της ζωής τους πρόσφεραν μελί και ζαχαρωτά
Έραναν γαμπρό και νύφη με υλικά που δήλωναν μελλοντική ευμάρεια...κριθάρι-σιτάρι-φρούτα-φασόλια-λουλούδια-αμύγδαλα-νομίσματα-κουφέτα-ρύζι βαμβακόσπορο και ρόδια για να αποκτήσουν πολλά και γερά παιδιά.
Κατά το μυστήριο και την ώρα που έπιναν το κρασί - οι νεόνυμφοι γελούσαν δυνατά για να μεταφερθεί το γέλιο και η χαρά στην έγγαμη ζωή τους
Μετά τον γάμο ..και πριν μπουν οι νεόνυμφοι στο σπίτι πατούν πάνω σε ρόδια, συμβολισμός της τεκνογονίας. Ειδικά η νύφη έσπαγε ένα κλαδί δένδρου και προτού μπει στην νυφική κάμαρα έσπαζε και ένα πήλινο δοχείο. Έσπαζε και μια πίτα και την πετούσε σε ένδειξη της μελλοντικής αφθονίας του ψωμιού....άλειφε και την πόρτα του σπιτιού σε τρία σημεία με μέλι συμβολίζοντας την ευτυχία του έγγαμου βίου.
(τώρα ποιος ήταν αυτός που τα καθάριζε όλα αυτά?)
Οι νεόνυμφοι δεν έπρεπε για μια βδομάδα ν μην κάνουν δουλειές στο σπίτι - να μην βγουν - να μην μιλήσουν σε χήρα - να μην σκάψουν - να μην φυτέψουν...
Μέλια πάνω στο κρεββάτι - και μια βοηθό να φέρνει φαΐ νερό και κρασί ....
Ο παράνυμφος-κουμπάρος την ώρα που έφευγε από το σπίτι του ζευγαριού με ένα μπαλτά-τσεκούρι-εύκαιρο-χτυπούσε το μεσοδόκι (δοκάρι) να κόψει τους πόνους της πρώτης γεννάς...
Σαράντα μέρες έπρεπε να περιμένουν οι νιόπαντροι μέχρι να πάνε σε άλλη τελετή γάμου-
αν πήγαιναν η νύφη έπρεπε να στέκει στην πόρτα της εκκλησίας και όταν βγει η νύφη να την σταυροφιλήσει...
...........Τρέλα τα έθιμα του τόπου...κάθε τόπος και κάτι διαφορετικό -
και άμα ξέρετε κάτι από τον τόπο σας
....πείτε το μας να το γράψουμε ...